Voor een optimale werking en om bepaalde ziektes te voorkomen heeft je lichaam, naast mineralen, ook vitaminen nodig, maar slechts in een kleine hoeveelheid.
Hoewel de meeste vitaminen uit de voeding moeten worden gehaald, kan het lichaam sommige vitaminen zelf aanmaken zoals vitamine D (via zonlicht) en vitamine K (via bacteriën in de darmen).
Een evenwichtige voeding op basis van de voedingsdriehoek garandeert dat je voldoende noodzakelijke vitaminen binnenkrijgt.
Er zijn dertien verschillende soorten vitaminen bekend. Ze worden verdeeld in twee groepen.
Hoewel de meeste vitaminen uit de voeding moeten worden gehaald, kan het lichaam sommige vitaminen zelf aanmaken zoals:
Vitamine | Voedingsmiddelen |
Vitamine A | Lever, vis, (half)volle melk, melkproducten en boter |
Vitamine B1 | Varkensvlees en graanproducten |
Vitamine B2 | Melk(producten), vlees(waren), groenten, fruit en graanproducten |
Vitamine B3 | Vlees, vis, graanproducten, groenten en fruit |
Vitamine B5 | Vlees, vis, eieren, aardappelen, (melk)producten, groenten en fruit |
Vitamine B6 | Vlees, vis, eieren, graanproducten, aardappelen en peulvruchten
In minder mate: groenten, melk en kaas |
Vitamine B8 | Eieren, melk, sojaproducten, noten en pinda's |
Vitamine B11
(foliumzuur) | Groene groenten, fruit, volkoren producten en (melk)producten |
Vitamine B12 | Voeding van dierlijke afkomst zoals vlees en zuivel |
Vitamine C | Groenten, fruit en aardappelen |
Vitamine D | Zonlicht en vette vissoorten (bv. makreel en zalm) |
Vitamine E | Plantaardige oliën, granen, noten, zaden, groenten en fruit |
Vitamine K | Spinazie, broccoli en plantaardige oliën |
Gezonde en gevarieerde maaltijden zijn dan ook de beste garantie voor een evenwichtige inname van vitaminen. De behoefte verschilt wellicht van persoon tot persoon. Een aantal personen besteden het best extra aandacht aan evenwichtige voeding:
Enkel als de voeding de nodige hoeveelheden vitamine niet kan leveren, is een aanvulling via verrijkte voedingsmiddelen of supplementen nuttig. Overleg met de arts is steeds aangewezen omdat vitaminen, mineralen en anti-oxidanten in de voeding zo'n unieke mix vormen, die geen enkel chemisch preparaat of voedingssupplement volledig kan nabootsen.
De kans op een tekort aan vitaminen neemt toe:
Een vitaminetekort kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. In een eerste stadium kunnen vage klachten optreden zoals vermoeidheid, gebrek aan concentratie, prikkelbaarheid en slapeloosheid. Pas na een langdurig en ernstig tekort treden duidelijke symptomen op. Een voorbeeld ervan is botontkalking (osteoporose) door een gebrek aan vitamine D.
Voor de meeste vitaminen is het spreekwoord ‘baat het niet, dan schaadt het niet’ niet van toepassing, want ook een teveel kan schade berokkenen.
Voorbeelden:
Via een evenwichtige voeding krijgt men niet snel te veel vitaminen binnen. Overdosissen zijn meestal het gevolg van het onoordeelkundig gebruik van supplementen.