HomeInternational websiteUkraine

Ik help een Oekraïense vluchteling

Toelichting in het Nederlands over het statuut van Oekraïense vluchtelingen, bestemd voor gastgezinnen, OCMW's, of andere personen of instanties die deze vluchtelingen ondersteunen.

Het statuut van tijdelijke bescherming voor Oekraïense vluchtelingen

Wie heeft recht op het statuut van tijdelijke bescherming?

Een Oekraïense vluchteling heeft recht op tijdelijke bescherming in Europa. Onder Oekraïense vluchteling verstaan we: 

  • Alle Oekraïense onderdanen en hun gezinsleden die vóór 24 februari 2022 in Oekraïne hun hoofdverblijfplaats hadden.
  • Alsook staatlozen en onderdanen van andere derde landen dan Oekraïne, die vóór 24 februari 2022 in Oekraïne internationale bescherming of daarmee gelijkgestelde nationale bescherming genoten, en hun gezinsleden die vóór 24 februari 2022 hun hoofdverblijfplaats in Oekraïne hadden. 

Wat zijn de rechten bij het statuut van tijdelijke bescherming? 

Oekraïense vluchtelingen hebben een statuut van tijdelijk bescherming. Deze bescherming is in principe één jaar geldig. Ze hebben volgende rechten: 

  • onbeperkte toegang tot de arbeidsmarkt
  • inschrijving bij het ziekenfonds
  • recht op maatschappelijke dienstverlening (equivalent leefloon)
  • recht om een bankrekening te openen
  • recht op onderwijs voor kinderen 
  • gezinstoeslagen 

Hoe wordt het statuut van tijdelijke bescherming aangevraagd?

Elke vluchteling uit Oekraïne dient zich te registreren bij de Dienst Vreemdelingenzaken in Paleis 8 op de Heizel. De registratie gebeurt op basis van de volgende documenten: 

  • een bewijs van identiteit met foto en biometrische gegevens 
  • bewijzen van je statuut in Oekraïne en/of familieband 

Alle Oekraïners vanaf 12 jaar ontvangen een verblijfskaart A van de gemeente waar ze verblijven. Deze A-kaart is voorlopig geldig gedurende één jaar.

De inschrijving van een Oekraïens vluchteling bij het ziekenfonds

Een Oekraïense vluchteling heeft recht op tijdelijke bescherming in Europa. In België betekent dit onder meer dat ze door zich in te schrijven bij een ziekenfonds een beroep kunnen doen op de ziekteverzekering en toegang hebben tot betaalbare gezondheidszorg. Op deze manier zijn ze verzekerd voor medische kosten: 

  • bij de geneesheer en andere zorgverstrekkers (erkend door het Riziv);
  • bij opname in het ziekenhuis en ambulante kosten;
  • bij aankoop geneesmiddelen;
  • bij vaccinaties.

Door de inschrijving bij een ziekenfonds krijgen ze toegang tot bepaalde sociale rechten, bv.: 

Naast de verplichte ziekteverzekering sluit een vluchteling ook aan bij de aanvullende verzekering van CM. Hiervoor betaalt hij/zij een CM-bijdrage. Na de inschrijving en betaling van deze bijdrage kan hij/zij onmiddellijk genieten van onze aanvullende voordelen zoals tegemoetkoming bij aankoop van een bril of lenzen, psychologische zorg, sport, remgeld bij kinderen, …
Meer info op www.cm.be/voordelen, www.cm.be/international (CM Travel assistance).

Hoe worden de Oekraïense vluchtelingen ingeschreven? 

De Oekraïense vluchtelingen worden ingeschreven onder het statuut verblijvende in België (VIB). Dat kan pas na de registratie bij de Dienst Vreemdelingenzaken om de tijdelijke bescherming te verkrijgen. Er dient geen inkomstenonderzoek te gebeuren, en zij hebben ook onmiddellijk recht op de verhoogde tegemoetkoming (VT). 

Als een Oekraïense vluchteling een arbeidscontract ondertekent, primeert de inschrijving als loontrekkende op de inschrijving als VIB. 

Een vluchteling uit Oekraïne kan zichzelf, maar ook zijn/haar kinderen en andere familieleden die meereisden, inschrijven bij CM. Hiervoor hebben ze één van volgende bewijsstukken nodig: 

  • attest tijdelijke bescherming van de Dienst Vreemdelingenzaken
  • bewijs van registratie bij de Dienst Vreemdelingenzaken, in afwachting van een attest tijdelijke bescherming 

Heeft de Oekraïense vluchteling een A-kaart of bijlage 15 zonder een attest tijdelijke bescherming of bewijs van registratie? Dan kan hij/zij toch onder andere voorwaarden inschrijven als verblijvende in België. De inschrijving valt dan niet onder de bijzondere maatregelen van een tijdelijke bescherming. 

Een Oekraïense vluchteling met tijdelijke bescherming mag zich niet inschrijven als persoon ten laste bij het gastgezin. Oekraïense vluchtelingen hebben geen invloed op de rechten van het gastgezin, bv. bij het openen van rechten zoals VT, invloed op het vervangingsinkomen, … 

Ik help een Oekraïense vluchteling bij zijn/haar inschrijving

Download onderstaande documenten en voeg een kopie van één van de bovenstaande bewijsstukken toe.

Bezorg de afgedrukte en ondertekende exemplaren in één van de CM-brievenbussen of CM-kantoren in je buurt, of scan ze in en laad ze op in dit formulier.

Richtlijnen bij het invullen van het aansluitingsformulier:

  • Is in te vullen voor de hoofdpersoon van het gezin (meestal één van de ouders).
  • Vul liefst digitaal in om spelfouten te vermijden. Indien niet digitaal, dan bij voorkeur in drukletters.
  • Bankrekeningnummer kan geen Oekraïens nummer zijn. Als er geen rekeningnummer gekend is, mag je dit vak blanco laten. 
  • Vergeet zeker datum en handtekening niet.
  • Gegevens van de partner vermelden, alsook relatieband aangeven. 
  • Vermeld elk kind dat mee ingeschreven wordt als persoon ten laste; kind moet jonger dan 25 jaar zijn. (Elk kind vanaf 25 jaar moet in eigen naam aansluiten.)

Richtlijnen bij het invullen van de aanvraag voor inschrijving als persoon ten laste:

  • Alleen te gebruiken voor de inschrijving van een echtgenoot/echtgenote/ouder bij de hoofdpersoon. (Voor kinderen jonger dan 25 jaar volstaat de vermelding op het aansluitingsformulier van de hoofdpersoon.)
  • Vul liefst digitaal in om spelfouten te vermijden. Indien niet digitaal, dan bij voorkeur in drukletters.
  • Vermeld alle gegevens van de hoofdpersoon (= degene die al vermeld staat in het aansluitingsformulier). 
  • Vermeld alle gegevens van de partner of ouder die als persoon ten laste wil aansluiten.
  • Vinkje zetten bij de rubriek 'geen inkomsten'.
  • Handtekeningen niet vergeten, zowel van de hoofdpersoon als van de partner of ouder.

Wat doet CM nog?

Onze dienst Maatschappelijk Werk ondersteunen jou graag wanneer je nood hebt aan:

  • administratieve ondersteuning bij het openen van sociale rechten bij:
    • handicap (VAPH, integrale jeugdhulp, zorgtoeslag voor kinderen met een specifieke ondersteuningsbehoefte, ...);
    • verminderde zelfredzaamheid; 
  • emotionele ondersteuning; 
  • ergotherapeutisch advies rond hulpmiddelen en woningaanpassingen;
  • oplossing van een zorgsituatie binnen het bestaande thuiszorgaanbod (zoals thuisverpleging, gezinszorg, vrijwillige oppashulp ...). 

We hebben in het bijzonder oog voor chronisch zieken, zorgbehoevende ouderen, personen met een handicap en hun mantelzorgers (deze laatste kunnen ook gastgezinnen zijn). Deze hulpverlening is mogelijk voor alle leeftijden.

De hulpverleners van de dienst Maatschappelijk Werk verkennen de huidige en gewenste situatie van de cliënt en proberen een passend antwoord te zoeken op hun zorg- en welzijnsvraag. 

Voor meer info kun je terecht bij:

Download