HomeZiekteZelftesten

Zelftest darmkanker

Zelftesten voor darmkankeropsporing zijn verkrijgbaar bij je apotheker. Voor mannen en vrouwen van 51 tot 74 jaar wordt dit onderzoek ook aangeboden via een bevolkingsonderzoek.

  • Wat meet de test (Veroval zelftest van Hartmann en Fecotest van Pharco)?
    De test toont aan of er al dan niet bloed in de stoelgang is. Dit gebeurt door meting van hemoglobine, een eiwit dat in de rode bloedcellen aanwezig is. 
  • Wat leert het resultaat van de test?
    Bij een afwijkend resultaat weet je dat er een kleine hoeveelheid bloed in je stoelgang was. Dit kan wijzen op poliepen in je darm (de voorlopers van dikkedarmkanker) of op dikkedarmkanker. Bloed in je stoelgang bloed betekent evenwel nog niet dat je kanker hebt. Dit kan immers ook andere oorzaken hebben zoals aambeien, een kloofje rond de anus, ziekte van Crohn of menstruatiebloed.    
  • Wanneer raadpleeg je het best je arts na het uitvoeren van de zelftest? 
    • Raadpleeg steeds je arts als de test een afwijkend resultaat geeft. Een vervolgonderzoek is aangewezen om na te gaan of het bloed afkomstig is van een poliep of een darmtumor. Hierbij zal een maagdarm-specialist met een kijkonderzoek (coloscopie) de binnenkant van de je dikke darm controleren.
      Het is niet zinvol om bij een afwijkend resultaat een tweede stoelgangtest uit te voeren, ook niet via je huisarts of het bevolkingsonderzoek. Ook als deze tweede test een normaal resultaat geeft, is een vervolgonderzoek van de darm aangewezen. 
    • Bij een normaal testresultaat en zonder klachten is er geen reden voor verder onderzoek. Het is wel belangrijk om de test om de twee jaar te herhalen. Poliepen bloeden immers niet altijd en er kunnen na verloop van tijd ook nieuwe poliepen of een darmtumor ontstaan. Neem bij voorkeur deel aan het bevolkingsonderzoek. Of vraag een terugbetaalde test aan bij je huisarts indien je niet kan deelnemen aan het bevolkingsonderzoek.  
  • Hoe voer je de test uit? 
    • Veroval zelftest van Hartmann 
      Bevestig het opvangpapier aan het toilet om stoelgang op te vangen. Neem vervolgens met een stick stalen op verschillende plaatsen in de stoelgang. Steek de stick terug in het buisje en schud vijfmaal krachtig om de stalen te vermengen met een verdunningsvloeistof. Laat drie druppels op een testcassette vallen. Je kan het resultaat na exact vijf minuten aflezen. 
    • Fecotest van Pharco 
      Bevestig op dag 1 het opvangpapier aan het toilet om stoelgang op te vangen. Neem met de steel van een spuit stalen op drie plaatsen in de stoelgang. Stop daarna de steel terug in de buis met oplossing en schud. Doe de buis in zijn plastic zak en bewaar dit in de koelkast. Dit herhaal je op dag 2 en dag 3. Laat op het einde van dag 3 en wanneer de spuit op kamertemperatuur is, zes druppels op een testcassette vallen. Na tien minuten kan je het resultaat aflezen. 

Bevolkingsonderzoek en iFOB-test genieten de voorkeur

  • Je behoort tot de leeftijdsgroep van 51- tot 74-jarigen
    Dan kan je deelnemen aan het bevolkingsonderzoek, wat ten zeerste aangeraden wordt en voordeliger is dan een zelftest.
    • Om de twee jaar ontvang je thuis een gratis setje om een stoelgangsstaal af te nemen. Een zelftest moet je bij je apotheker aankopen en kost tot 20 euro. 
    • De test van het bevolkingsonderzoek is eenvoudiger uit te voeren. Je hoeft enkel een stoelgangsstaal af te nemen en er is slechts één staal nodig. Je stuurt dit staal vervolgens naar een labo dat voor jou het onderzoek uitvoert. Het resultaat krijg je thuis toegestuurd. 
    • Het resultaat wordt ook naar je huisarts gestuurd. Die zal je verdere uitleg geven en opvolgen bij een afwijkend testresultaat. 
    • Via het bevolkingsonderzoek is een nauwkeurige registratie en permanente evaluatie mogelijk: aantal deelnemers, aantal positieve testen, aantal mensen met een gepaste opvolging na een afwijkende test, aantal kankers na een afwijkende test. Koop je een zelftest aan, zijn er geen registratiegegevens. Hierdoor gaat heel wat belangrijke informatie verloren, wat op termijn de kwaliteit van het bevolkingsonderzoek zal schaden.
  • Je bent 50 jaar
    Dan behoor je nog niet tot de doelgroep van het bevolkingsonderzoek. Toch is een test nuttig. Vanaf 2020 zullen ook 50-jarigen uitgenodigd worden. Wil je toch al een test vooraleer je uitgenodigd wordt? Ga bij voorkeur naar je huisarts voor een terugbetaalde iFOB-test. Dit is een gelijkaardige test als die van het bevolkingsonderzoek. Bij een afwijkend resultaat kan je arts meteen de opvolging verzekeren. Ook op deze manier wordt alles geregistreerd in je medisch dossier en gaat geen informatie verloren voor de organisatie en evaluatie van het bevolkingsonderzoek. 

Goed om te weten

Raadpleeg steeds een arts indien een familielid darmkanker heeft gehad.

Ga ook naar