Maaltijdshakes: kunnen kant-en-klare drinks het schudden?

Maaltijdshakes winnen aan populariteit. Je vindt de kant-en-klare drinks in melkvorm of als poeders die je aanlengt met water. Ze vervangen een volledige maaltijd zonder dat je hoeft te koken. Handig maar zijn ze ook gezond? Michaël Sels, hoofddiëtist in UZ Antwerpen, neemt vier claims onder de loep.

Tekst: Stephanie Lemmens

Beeld: Kelly Sikkema

Leestijd: 3 min

08/02/2023

1. Maaltijdshakes bevatten alle voedingswaarden die je nodig hebt

Michaël Sels: ‘Producenten van de shakes die je in de supermarkt vindt, beweren dat ze precies de vitaminen, mineralen, vezels, koolhydraten en proteïnen bevatten die je nodig hebt. Sommige zouden je zelfs helpen om spieren te kweken of gewicht te verliezen. Maar er is geen wettelijk kader dat dit garandeert.'

'Velen zoomen in op bepaalde voedingsstoffen die een positief effect hebben, maar kijken niet naar het geheel. Een shake die bijvoorbeeld veel proteïnen bevat om je spieren op te bouwen, heeft geen effect als er ook snelle suikers in zitten. Die geven net een energiedip en zorgen voor vetopstapeling.’

‘Een groot verschil met de shakes voor medische doeleinden die je in de apotheek vindt. Deze voldoen wél aan een wettelijk kader en kan je dus als volwaardig en evenwichtig beschouwen.’

2. Zonder vaste voeding kan je perfect gelukkig zijn

‘Voeding is meer dan alleen voedingsstoffen binnenkrijgen om te overleven. We eten ook omdat het lekker en gezellig is, er gaan emoties mee gepaard. Denk maar aan de troost van een pistolet na een begrafenis of de blijdschap bij een glaasje cava op oudjaar. Samen aan tafel zitten is vaak het uitgelezen moment voor een gesprek, om even op elkaar te focussen na een drukke dag.'

'Maaltijdshakes spelen in op het gebruiksgemak: je hoeft geen recept te bedenken, je moet geen groenten snijden en achter de kookpotten staan. Dat is handig, maar ze komen niet tegemoet aan de sociale aspecten van voeding. Dat zal je op den duur parten spelen.’

3. Vloeibare voeding is handig voor je spijsvertering

‘Regelmatig kauwen is niet alleen noodzakelijk voor je tanden, maar ook om je vertering op gang te houden. Door te kauwen krijgt je lichaam het signaal dat het verteringsenzymen moet aanmaken. En als je aan het verteren bent, krijgt je lichaam een voldaan gevoel.'

'Vloeibare voeding zoals maaltijdshakes verlaten veel sneller je lichaam, waardoor je sneller weer honger krijgt. Mensen die leven op maaltijdshakes hebben de neiging om meer te willen eten tegen het einde van de dag. Hun risico op overgewicht stijgt.’

4. Een dieet alleen maar op maaltijdshakes is gezond

‘Sommige mensen kunnen niet anders dan grotendeels op vloeibare voeding te overleven, bijvoorbeeld ouderen of mensen met kanker of een spierziekte. Voor hen zijn de medische shakes een dankbaar alternatief.'

'Gezonde mensen raden we af om regelmatig shakes te drinken. Het blijft een ultrabewerkt product. De proteïnen die rechtstreeks uit kikkererwten komen zijn veel gezonder dan de proteïnen uit kikkererwtenpoeder, omdat die veel bewerkingen moest ondergaan.'

'Je darmflora, een verzameling bacteriën die bij iedereen uniek is, ontwikkelt zich bovendien beter bij onbewerkte voeding. Dat is belangrijk om het risico op bepaalde aandoeningen zoals darmziektes maar ook depressie en dementie te verminderen.’

‘Heb je toch eens weinig tijd of geen zin om te koken? Dan zijn er gezondere kant-en-klaarmaaltijden als alternatief. Vaste maaltijden met NutriScore A en B zijn veel minder bewerkt en bestaan tegenwoordig voor de helft uit groenten.’