Risicofactoren

Tegenwoordig isoleren de mensen hun huizen heel goed. Hierdoor wordt er soms weinig verse lucht in de kamer toegelaten. Dit tekort aan verse lucht (zuurstof) zorgt voor CO-vorming in het verwarmingstoestel. Als deze koolstofmonoxide (CO) vrijkomt in de ruimte bestaat er een reëel gevaar voor een CO-vergiftiging.

Door een probleem met een (water)verwarmingstoestel kan CO vrijkomen in de woning. Vooral apparaten voor productie van warm water (waterverwarmers en badgeisers) blijven de belangrijkste intoxicatiebron. Oudere toestellen zijn over het algemeen minder veilig dan nieuwe.

De meest voorkomende problemen met deze toestellen zijn:

• het niet verbonden zijn aan een schouw die de verbrandingsgassen afvoert;
• slecht geregelde, geïnstalleerde of onderhouden toestellen;
• het verkeerd gebruik;
• het gebruik in te kleine en slecht verluchte ruimte.

Veel huizen hebben nog een schoorsteen die gebouwd is voor toestellen op steenkool. Maar vaak is er nu een hoog rendementstoestel op gas of stookolie op aangesloten, waardoor de schoorsteen niet aangepast is aan de noden van het nieuwe toestel. Ook het onderhoud van de schoorsteen is belangrijk en moet regelmatig gebeuren.

Tussen november en april gebeuren de meeste ongevallen door CO-vergiftiging. Bij sommige weersomstandigheden worden verbrandingsgassen niet zo goed afgevoerd of is er minder verluchting mogelijk. Die omstandigheden zorgen voor een toenemend risico op CO-vergiftiging.  

Het risico is het grootst:

• bij koud weer wanneer je alle deuren gesloten houdt en de kieren afdekt;
• wanneer het iets warmer wordt en de verwarmingstoestellen dichtstaan waardoor er weinig zuurstoftoevoer is en de verbranding zeer onvolledig gebeurt;
• bij windstil en stabiel weer wanneer de schouwen minder goed trekken;
• bij zeer winderig weer als de verbrandingsgassen terug in de afvoer worden geblazen.

Het weer veroorzaakt zowel een terugslag als een inversie.

• Terugslag van verbrandingsgassen
  Terugslag wil zeggen dat de verbrandingsgassen via de schoorsteen in de woning terechtkomen in plaats van in de buitenlucht. Dit risico op terugslag is het grootst bij windstil, mistig weer of op zonnige dagen tijdens een koudere periode (voornamelijk in de herfst, winter en lente).  
• Temperatuurinversie
  Normaal gezien neemt de temperatuur af met de hoogte. Bij inversie gebeurt dit niet waardoor er op zekere hoogte een laag warme lucht ontstaat (vooral in de winter). Die warme laag zorgt ervoor dat schoorstenen minder goed ‘trekken’ en dat de lucht in de omgeving weinig ververst wordt. Hierdoor worden verbrandingsgassen slecht afgevoerd en is het risico op CO-vergifting veel groter. 

Tijdens het weerbericht wordt met een gevarendriehoek aangegeven dat het weer een bijkomende risicofactor is voor CO-vergiftiging. Als er in het huis al een paar risicofactoren zijn, kan het weer een doorslaggevende factor zijn voor CO-intoxicatie.

Een hoger CO-risico ontstaat bij oneigenlijk of verkeerd gebruik van toestellen zoals:

• de bijverwarming te lang laten branden;
• langdurig gebruik van een keukengeiser zonder schoorsteenaansluiting voor douche of bad;
• een te krachtig verwarmingstoestel in een te kleine ruimte op een te lage stand zetten;
• met tochtstrips alle kieren afsluiten;
• toestellen en schoorstenen slecht of niet onderhouden;
• ventilatieroosters afdichten omwille van de koude.