Vermoeidheid
Vermoeidheid is een natuurlijk alarmsignaal dat erop wijst dat je het even kalmer aan moet doen. Het lichaam geeft aan dat het nood heeft aan herstel, lichamelijk of psychisch.
Meestal zijn buitengewone of langdurige inspanningen de oorzaak van de vermoeidheid. Met de nodige rust en slaap is het verschijnsel doorgaans snel verdwenen. Toch is vermoeidheid niet altijd even onschuldig. Wanneer je gedurende lange tijd vermoeid bent, kan dat je dagelijkse activiteiten ernstig verstoren.
Wat is de oorzaak?
Bij psychische vermoeidheid (futloosheid)
- stress en emotionele overbelasting;
- ingrijpende gebeurtenissen;
- neerslachtigheid en depressie;
- angst;
- eetstoornissen.
Bij lichamelijke vermoeidheid (niet fit voelen)
- slechte algemene fitheid (ongezonde voeding, weinig beweging, slechte slaaphygiëne, te hoog of te laag gewicht);
- genotsmiddelen: roken, alcohol, drugs;
- nevenwerkingen van geneesmiddelen;
- infectieziekten;
- bloedarmoede;
- pijn;
- chronische ziekten (bv. astma, hormonale aandoeningen, stofwisselings-, spijsverterings-, hart-, of ademhalingsziekten);
- kanker;
- slaapstoornissen.
Het is niet altijd gemakkelijk om de reden van vermoeidheid op te sporen. Vaak zullen verschillende oorzaken samen aan je vermoeidheid bijdragen. Soms is er geen duidelijk aanwijsbare oorzaak. Bovendien gebeurt het dat men het onderliggende probleem niet erkent.
Wat kun je zelf doen?
- Probeer een gejaagde levenswijze bij te sturen en ongezonde patronen te doorbreken:
- rust voldoende en verzorg je slaapgewoontes;
- beweeg dagelijks of minstens vijf keer per week een halfuurtje;
- eet gezond;
- stop met roken;
- beperk alcohol en koffie;
- voorzie voldoende tijd om dagelijks te ontspannen;
- beperk je schermtijd (televisie, computer, smartphone).
- Vooral het belang van beweging kan niet genoeg worden benadrukt. Dagelijks een halfuurtje actief zijn (bv. wandelen, fietsen, tuinieren) is de beste remedie tegen futloosheid. Het maakt in het lichaam stoffen vrij die stress, neerslachtigheid en vermoeidheid bestrijden.
- Probeer spanningen op het werk of thuis op te lossen door erover te praten. Ben je overspannen, neem dan op tijd een periode rust. Maak afspraken over je werklast. Neem voldoende pauzes. Respecteer je vrije dagen. Houd voldoende tijd vrij voor jezelf.
- Neem nooit op eigen houtje voedingssupplementen. Dit zijn chemische stoffen die je stofwisseling kunnen verstoren. Hierdoor kunnen ze zelfs vermoeidheid veroorzaken in plaats van te bestrijden. Bovendien kunnen ze zorgen voor slapeloosheid, diarree en andere aandoeningen zoals leverbeschadiging en gevoelsstoornissen. Groenten en fruit zijn de beste bron van vitamines en mineralen. Voedingssupplementen zijn enkel aangewezen bij bepaalde lichamelijke aandoeningen, na bloedcontrole en op voorschrift van een arts.
Wanneer moet je naar een arts?
Raadpleeg je arts:
- als je plots erg vermoeid bent en je geen idee hebt wat de oorzaak is, of als je de oorzaak zelf niet kunt aanpakken;
- bij langdurige vermoeidheid, zeker als rust geen beterschap brengt;
- bij overspanning, depressieve gevoelens en angsten;
- als de vermoeidheid gepaard gaat met:
- pijn in de borst, hoofdpijn, spierstijfheid of spierkrampen;
- hartkloppingen, transpiratie of een ziektegevoel;
- langdurig hoesten;
- vermagering of verminderde eetlust;
- slaapstoornissen;
- oorsuizingen of duizeligheid;
- verwardheid;
- sufheid;
- concentratiestoornissen, geheugenstoornissen;
- verlies aan zelfvertrouwen.
Elise Rummens
Elise is onze huisdokter. Haar stokpaardje op het vlak van gezondheid is beweging. Daarom zie je haar op dinsdagavond springen, vliegen, duiken, vallen en weer opstaan. Dan heeft ze haar wekelijkse parkourtraining.
Preventie-arts CM
Dagelijks een halfuurtje bewegen helpt tegen vermoeidheid.
Elise Rummens