Naar een preventieve aanpak van arbeidsongeschiktheid
Hoe kunnen we overschakelen van een reactief beleid naar een preventief beleid? CM doet vijf aanbevelingen.
Vandaag ligt de focus vooral op het weer aan het werk krijgen van mensen die al arbeidsongeschikt zijn.
Er moet een minstens even grote focus komen op het voorkomen dat mensen arbeidsongeschikt worden. Dat is een verantwoordelijkheid van de hele samenleving.
Daarvoor moeten we inzetten op een doortastend algemeen preventiebeleid. Dat kan door het preventiebudget op te trekken naar 3 procent van de gezondheidszorguitgaven.
Een behoorlijk deel van de oorzaken van arbeidsongeschiktheid (maar zeker niet alle) zijn gelinkt aan de werkvloer. Meer en sterkere preventieve maatregelen op vlak van werk en werk-privé-relatie zijn dus nodig.
Daarom pleit CM voor:
- een gezamenlijke actie van alle betrokken actoren (werkgevers, vakbonden, mutualiteiten, externe preventiediensten...)
- concrete doelstellingen voor de vermindering van de arbeidsongeschiktheid per beroepssector met daarvoor de nodige stimuli
- aangepaste werkomstandigheden in de laatste fase van de loopbaan
- maatregelen om de combinatie van werken en opvoeden van kinderen meer in balans te brengen, bijvoorbeeld door het geboorteverlof op te trekken naar 1 jaar, verdeeld over beide ouders of het terugdraaien van de besparingen in tijdskrediet
Plots valt je normale loon weg en val je terug op een (veel) lager vervangingsinkomen voor je levensonderhoud, vaak nog met bijkomende gezondheidskosten.
Daarom pleit CM voor:
- het optrekken van de minimumuitkeringen tot 10 procent boven de armoedegrens;
- de afschaffing van het statuut van samenwonenden bij de toekenning van een uitkering, zodat een persoonlijke levenskeuze geen groot negatief effect meer heeft op het bedrag van de uitkering;
- het automatiseren van de toekenning van rechten en uitkeringen zodat meer mensen krijgen waar ze recht op hebben met een minimum aan administratieve verplichtingen.
In het recente verleden zijn er nieuwe mogelijkheden en trajecten gecreëerd om mensen terug naar werk te begeleiden. Geef die de tijd om hun doel te bereiken.
Om een grotere groep arbeidsongeschikten vrijwillig terug naar werk te leiden, zijn er meer middelen nodig voor de externe preventiediensten en de mutualiteiten.
Het is nodig te bekijken hoe doeltreffend het bestaande systeem is om deeltijds en geleidelijk het werk te hervatten.
Tenslotte pleit CM ervoor in het re-integratiebeleid niet enkel te focussen op werk. Werk is niet de enige zingevende activiteit in het leven, ook andere keuzes moeten mogelijk zijn.
Naast een politieke rol heeft CM als gezondheidsfonds natuurlijk een zeer belangrijke rol op het terrein. Zowel in het voorkomen als in de evaluatie en erkenning van arbeidsongeschiktheid, het tijdig en correct betalen van het vervangingsinkomen, het begeleiden van onze leden door alle verplichtingen en paperassen, het informeren en begeleiden in een re-integratietraject.
Vaak gaat het om complexe processen en kan het voor mensen moeilijk zijn om door de bomen het bos te zien. We doen er alles aan om onze dienstverlening elke dag beter en eenvoudiger te maken. Dat is de garantie die wij als gezondheidsfonds willen bieden.