Hoofdluizen
Hoofdluizen zijn heel vervelende insecten, maar niet schadelijk voor de gezondheid. Ze komen het hele jaar voor. Met hun zes poten grijpen de diertjes zich aan het haar vast.
Hoofdluizen bevinden zich vooral in de haren van de nekstreek en boven de oren. Als afweerreactie tegen hun uitwerpselen en speeksel kan hevige jeuk optreden, met soms krabwondjes tot gevolg. Het is mogelijk dat er luizen aanwezig zijn zonder jeuk.
Wat is de oorzaak?
- De verspreiding van hoofdluizen verloopt via rechtstreeks hoofdcontact: ze kunnen niet springen of vliegen, enkel kruipen.
- Je krijgt zelden luizen via hoeden, sjaals, hoofdkussens: luizen sterven na 48 uur als ze de mens verlaten.
- Luizen worden niet overgedragen via huisdieren.
Wat kun je zelf doen?
Hoe voorkomen?
Luizen kun je jammer genoeg niet voorkomen.
- Gebruik nooit preventief luizen dodende middelen. Dit helpt niet. De producten zijn bovendien giftig en de luizen kunnen eraan wennen.
- Voorwerpen preventief wassen of in plastic zakken bewaren is niet nodig.
- Deel geen mutsen, petten of sjaals.
Hoe opsporen?
- Je merkt luizen meestal niet op door de haren opzij te houden, omdat ze zich snel verplaatsen.
- Gebruik de nat-kam-methode om na te kijken of er luizen in het haar zitten. Het natte haar belemmert hun bewegingen.
- Waarschuw mensen in je omgeving, zodat ze alert zijn en maatregelen kunnen treffen.
Hoe behandelen?
- Voordelen:
- de methode is doeltreffend;
- het is goedkoop;
- je gebruikt geen schadelijke stoffen en ondervindt dus geen nevenwerkingen.
- Nadelen: het vraagt tijd en discipline.
- Tien stappen:
- Was het haar met gewone shampoo.
- Spoel de shampoo uit het haar, maar droog het niet af.
- Wrijf het natte haar overvloedig in met conditioner.
- Kam de knopen uit het haar met een gewone kam.
- Buig het hoofd voorover en kam met een luizenkam het haar systematisch van achteren (uit de nek) naar voren (voorhoofd) van oor tot oor. Druk de luizenkam goed tegen het hoofd aan. Let vooral goed op achter de oren en in de nek.
- Veeg de luizenkam na elke kambeweging af op een stuk wit keukenpapier. Verwijder de luizen met een tandenstoker uit de kam.
- Spoel de conditioner uit het haar, maar droog het niet af.
- Kam met een gewone kam het haar opnieuw naar achteren.
- Kam het haar een tweede keer systematisch met de luizenkam, maar ditmaal van voren naar achteren.
- Veeg de luizenkam opnieuw na elke kambeweging af op een stuk wit keukenpapier.
- Belangrijk: in totaal moet je minstens een kwartier kammen. Nadien leg je de gebruikte kammen in water van minstens 60 °C gedurende vijf minuten. Herhaal het kammen om de drie à vier dagen gedurende minstens twee weken. Als er nog levende luizen worden gevonden, moet je de nat-kam-methode nog twee weken langer toepassen.
- Voordelen: de insecticiden doden de luizen en eitjes. Lotions zijn minder verdund dus krijgen de voorkeur.
- Nadelen:
- afgeraden bij mensen met astma, jonge kinderen, zwangere vrouwen en moeders die borstvoeding geven;
- de producten zijn giftig;
- nevenwerkingen zoals jeuk en irritatie van de hoofdhuid en rond de ogen;
- het product is ontvlambaar (enkel voorzichtig gebruiken in een goed verluchte ruimte);
- luizen wennen eraan en worden resistent, zeker als je verschillende producten door elkaar gebruikt;
- combinatie met de nat-kam-methode is nodig na drie tot vier dagen;
- herbehandelen met hetzelfde product is nodig na een week.
- Belangrijk: gebruik deze nooit preventief. Het helpt niet, geeft nevenwerkingen en zorgt dat luizen eraan wennen.
- Voordelen: de olie zonder insecticide legt een laagje rond de luizen waardoor ze verstikken.
- Nadelen:
- nevenwerkingen zoals schilfering van de hoofdhuid, jeuk en irritatie rond de ogen;
- het product is ontvlambaar (enkel voorzichtig gebruiken in een goed verluchte ruimte).
Andere behandelingen zoals de elektrische luizenkam of luizenstofzuiger worden afgeraden.
- Verwittig je omgeving (school, kinderdagverblijf) zodat zij ook alert zijn en informatie kunnen verspreiden bij andere ouders.
- Reinig kammen en borstels die in contact kwamen met luizen in warm water (minimaal 60 °C gedurende vijf minuten).
- Deel nooit handdoeken, borstels, kammen, mutsen, petten of sjaals.
- Wassen van lakens, knuffels, kledij op 60 °C is enkel nodig bij een hardnekkige of weerkerende luizeninfectie. Je kunt in dat geval de spullen ook twee dagen buiten luchten of gedurende 24 uur in de diepvriezer plaatsen.
- Deelnemen aan school, zwemles of andere activiteiten vormt geen enkel probleem.
Wanneer moet je naar een arts?
Voor hoofdluizen hoef je niet naar de dokter te gaan. Ga langs als je raad wilt om van de luizen af te raken of als de krabwondjes complicaties geven zoals huidinfecties.
Elise Rummens
Elise is onze huisdokter. Haar stokpaardje op het vlak van gezondheid is beweging. Daarom zie je haar op dinsdagavond springen, vliegen, duiken, vallen en weer opstaan. Dan heeft ze haar wekelijkse parkourtraining.
Preventie-arts CM
De beste behandeling is de nat-kam-methode
Elise Rummens