Vertrouwenspersoon en vertegenwoordiger voor medische aangelegenheden

Als patiënt mag je je laten bijstaan door een vertrouwenspersoon of een vertegenwoordiger. Via een zorgvolmacht duid je een of meerdere personen aan die ervoor zorgen dat je alle noodzakelijke zorg krijgt als je ziek wordt.

Vertrouwenspersoon

De vertrouwenspersoon is een familielid, vriend of een ander persoon die door jou is aangewezen om je bij te staan bij:

  • het verkrijgen van informatie over je gezondheidstoestand; 
  • de inzage van je patiëntendossier of het verkrijgen van een afschrift ervan; 
  • het neerleggen van een klacht. 

Het aanwijzen van een vertrouwenspersoon kan met het formulier 'Aanwijzing van een vertrouwenspersoon'.

Belangrijk: Een vertrouwenspersoon mag niet worden verward met een vertegenwoordiger, die opkomt voor je rechten indien je hiertoe niet in staat bent.

Wat is een vertrouwenspersoon? Kathleen vertelt haar verhaal.

Vertegenwoordiger

Ben je meerderjarig, is de vertegenwoordiger een meerderjarige die in jouw plaats je rechten uitoefent, wanneer je hiertoe niet meer in staat bent (bv. omdat je in coma ligt of een persoon met dementie bent).

Heb je geen vertegenwoordiger aangeduid of treedt je aangewezen vertegenwoordiger niet op, dan oefent de je bewindvoerder je rechten uit. Die wordt aangeduid door de vrederechter.

  • Is er geen bewindvoerder bevoegd om je te vertegenwoordigen, wordt je samenwonende echtgenoot, of je wettelijk of feitelijk samenwonende partner beschouwd als je vertegenwoordiger. 
  • Woon je alleen of wil je samenwonende partner dit niet doen, word je vertegenwoordigd door een meerderjarig kind, een ouder of een meerderjarige broer of zus. 
  • Bij afwezigheid van deze personen of als deze personen dit niet willen doen of als er een conflict is tussen meerdere mogelijke vertegenwoordigers (bv. tussen meerderjarige kinderen), behartigt de zorgverlener je belangen na overleg met collega's.
  • Bij minderjarigen treden de ouders of voogd op als vertegenwoordiger. De minderjarige wordt evenwel zoveel mogelijk bij de uitoefening van zijn rechten betrokken en kan ze soms zelfs zelfstandig uitoefenen.

Ben je niet in staat om je rechten uit te oefenen? Een vertegenwoordiger helpt jou. De verschillende opties worden opgesomd.

Zorgvolmacht

Vóór 1 maart 2019 was een zorgvolmacht enkel mogelijk om je vermogen te beheren. Sindsdien kun je deze zorgvolmacht ook gebruiken voor beslissingen over jou.

Via de zorgvolmacht duid je een of meerdere personen aan die ervoor zorgen dat je alle noodzakelijke zorg krijgt als je ziek wordt. Zij zien toe of je rechten als patiënt nageleefd worden.

1. Je kunt de zorgvolmacht zelf opmaken of dit laten doen door een notaris.
2. Om uitwerking te hebben, moet de zorgvolmacht ook geregistreerd worden. Dat gebeurt via de notaris die de zorgvolmacht heeft opgemaakt.
3. Heb je de zorgvolmacht zelf opgesteld? Dan gebeurt dit via de griffie van het vredegerecht.

De registratiekosten bedragen 18,15 euro. Als je de zorgvolmacht intrekt of herroept, moet je ook het einde van de zorgvolmacht laten registreren, waarvoor opnieuw een tarief van 18,15 euro geldt.